Çinko fosfatlama üç sınıfta gruplandırılabilir;
- Monokatyon çinko fosfat (boya altı)
- Trikatyon çinko fosfat (boya altı)
- Kalın koruyucu çinko fosfat
1. Monokatyon Çinko Fosfat
Demir fosfata göre daha yüksek tuz testi dayanımları vardır fakat fazla çamur ve çökelti oluşturması ve banyo kontrollerinin hassas olması çinko fosfatlamanın dezavantajlarıdır. Daldırma ve püskürtme şeklinde uygulanabilir. Kaplamanın kristal yapısının küçülmesi ve kaplama homojenliğinin sağlanması için çinko fosfattan önce aktivasyon banyosu kullanılabilir.
ALKALİ
YAĞ ALMA Sıcaklık: 70-80ºC |
![]() 20ºC |
![]() 20ºC |
AKTİVASYON
Sıcaklık: 20ºC |
ÇİNKO FOSFAT
Sıcaklık: 60-70ºC |
![]() 20ºC |
PASİVASYON
Sıcaklık: 20ºC |
2. Trikatyon Çinko Fosfat
Bu kaplama genelde kataforez kaplama öncesi uygulanır. Çok yüksek tuz testi dayanımları istendiği durumlarda (örneğin otomotiv, beyaz eşya vb) trikatyon çinko fosfat üzeri kataforez kaplama ve son kat elektrostatik toz boya uygulamalarıyla 1000 saati aşan dayanımlar elde edilmektedir. Monokatyon çinko fosfata göre avantajları olan bir malzemedir.
- Daldırma ve püskürtme yöntemleri ile uygulanabilir.
- Daha düşük sıcaklıklarda çalışabilir (50-55ºC).
- Çamur oluşumu daha azdır.
- Korozyon dayanımı daha yüksektir.
- Püskürtme sistemlerde yağ alma ve fosfatlama aynı anda yapılabilir.
YAĞ ALMA |
![]() |
![]() |
AKTİVASYON | TRIKATYON |
![]() |
PASİVASYON |
3. Kalın Koruyucu Çinko Fosfat
Boya altı bir uygulama değildir. Boyanmayacak parçaların belli süreler korozyon dayanımlarını sağlamak amacıyla (otomotiv sektöründe rot, rot kolu vb öndüzen parçaları, makine parçaları vb) yapılan 12-16 mikron kalınlığında koruyucu bir kaplamadır. Genelde bu kaplamadan sonra parçalar yağlanarak muhafaza edilir. Fosfatlanan parçalar yağlanmayacaksa maksimum 110-150 ºC aralığında kurutulur.
YAĞ ALMA |
![]() |
PAS ALMA
|
![]() |
![]() |
FOSFATLAMA |
![]() |
![]() |
PASİVASYON |
![]() |
KURUTMA |
BOYAMA
veya YAĞLAMA |